Karstik şekiller suların etkisiyle çözünebilen kayaçların üzerinde meydana gelen şekillerdir. Kalker (kireç taşı), Jips (alçıtaşı), dolomit, mermer gibi çeşitleri bulunur. Bu kayaçlar diğer kayaç tiplerine oranla su tarafından daha kolay aşındırılır. Ülkemizde karstik şekil denildiğinde akla hemen kalker gelir.

Karstik yer şekilleri nedir?

Karstik şekil

Aşınıma karşı dirençsiz, kolay eriyebilen kayalardan oluşan arazilere karstik araziler denir. Örneğin kalker, kolay eriyebilen bir kayadır. Yeraltı ve yerüstü suları, kalkerden oluşan sahaları, eriterek bazı şekiller oluşturur. CaCO3 (kalsiyum karbonat) ve su ile oluşmuş dış kuvvetlerdir.

Karstik şekiller nerelerde görülür?

Türkiye’de en yaygın olarak Akdeniz Bölgesinde olmak üzere Sivas, Çankırı ve Erzincan bölgelerinde de karstik arazilere rastlanır. Aynı zamanda Ege Bölgesi, Güney Marmara Bölgesi ve Batı Karadeniz Bölgesinde de karstik arazileri görmek mümkündür.

Karstik şekiller nerede görülür Turkiye?

Türkiye’de karstik şekiller; kalkerin yaygın olduğu Orta ve Batı Toroslarda, bilhassa Teke yarımadası, Göller Yöresi ve Taşeli Platosu’nda, İç Anadolu’nun güneyinde, Güneydoğu Anadolu ve Türkiye’nin diğer bölgelerinde de yerel olarak görülmektedir (Harita).

Traverten karstik mi?

Karstik şekillerden bazıları ise biriktirmeyle oluşmaktadır. Travertenler, sarkıt, dikit ve sütunlar biriktirme şekillerinin başlıcalarıdır. Yer altı sularının içinde fazla miktarda kalsiyum karbonat bulunuyorsa bu suların yüzeye çıkmasıyla karbondioksit açığa çıkmakta, kalsiyum karbonat ise çökelmektedir.

Karstik şekillerin neden ve sonuçları?

Yağışlar ve yer altı suları, kalker, jips, kayatuzu, dolomit gibi eriyebilen, kırık ve çatlakların çok olduğu taşların bulunduğu yerlerde, kimyasal aşınıma neden olurlar. Kimyasal aşınım sonunda oluşan şekillere karstik şekiller denir.

Karstik aşınım şekilleri kaç tanedir?

Karstik aşınım şekilleri

Dolin: Lapyalar zamanla genişleyip birleşirler, böylelikle dolinler oluşur. Derinlikleri birkaç metredir, çapları ise yüz metreyi bulabilmektedir. Uvala: Karstik alanlarda dolinlerin zamanla genişleyip büyümesiyle uvalalar oluşur. Polye: Uvalaların genişleyip büyümesiyle oluşur.

Karstik kaynaklar nelerdir?

Karstik kaynaklar; yer altı sularının kireç taşı, alçı taşı ve kaya tuzu gibi suda kolay çözünebilen kayaçların arasında birikerek tekrar yeryüzüne çıkması sonucu oluşur. Bazı karstik kaynaklar da yer üstü sularının düdenlerden (suyutan) yer altına girerek yoluna devam etmesi ve tekrar yeryüzüne çıkmasıyla oluşur.

Kalkerli arazilerin yaygın olduğu alanlarda ne oluşur?

Obruk platosunda yüzeyde ve yüzeye yakın kısımlarda kalkerin çokça bulunması sonucu kastlaşma etkili olmuş ve bu durum topoğrafyada kendini göstermiştir. Bunun sonucu olarak plato üzerinde çeşitli karstik şekiller bulunmaktadır. Bu şekiller; başta obruk olmak üzere polye, uvala, dolin ve düdenlerdir.

Karstlasma ne demek?

Karstlaşma Terimi Hakkında Bilgiler Coğrafya Terimi Olarak Karstlaşma: Karstik yer şekilleri, suların etkisiyle çözünebilen taşlar üzerinde oluşan şekillerdir.

Karstik toprak nedir?

Karstik Alanların Özellikleri Çıplak zeminler geniş yer tutar. Toprak erimeler sonucunda oluşan çukurlarda toplanmıştır. Karstlaşmış kayaların yüzeyi su bakımından fakirdir.

Uvala Türkiyede nerede görülür?

Uvala: Derinleşen ve genişleyen dolinlerin birleşmesiyle ortaya çıkan büyük çukurlardır. Tabanlarında kalker çıkıntıları vardır. Düzensiz şekle sahiptir. Uludağ Dağtepesi’nde uvalalar görülür.

Polye hangi dış kuvvet?

Dış kuvvet nedir? Polye, çözünebilen kayaların çözünmesiyle meydana gelen ve yüksek dağlar arasında bulunan geniş düzlük veya ovadır. Bilinen diğer ismi Karstik ovadır. Dolin ve uvala gibi farklı boyutlarda erime çukurlarının birleşmesiyle oluşan, genişlikleri 40–50 km’ye kadar ulaşabilen erime çukurlarıdır.

Traverten nedir kısaca coğrafya?

Travertenler, kalsiyum karbonat (CaCO3) bileşimindeki kimyasal tortul kayaçlardır. Yer altı sularının içlerindeki kalsiyum karbonatın belirli koşullar altında çökmesi sonucu meydana gelirler. Bu çökelme zamanla yumuşak hatları olan travertenleri oluşturur.

Karstik göller türkiyede nerede?

Karstik Göller Türkiye’de Nerede? Türkiye’deki karstik göllerin oluşması için en verimli araziler Akdeniz ve İç Anadolu bölgelerindedir. Burdur ve Konya şehirlerimiz, bu yer yüzü şeklinde akla ilk gelen illerdir. Ek olarak karstik göllerin Akdeniz ve İç Anadolu’da daha çok konuşlandığını söyleyebiliriz.